Przy potężnym potencjale produkcyjnym sektora owocowo-warzywnego, w Polsce istotne staje się stosowanie opakowań drewnianych o podwyższonej odporności na naturalne czynniki destrukcyjne podczas przechowywania produktów rolnych, np. poprzez skuteczną i bezpieczną dla konsumentów impregnację.
Polska jest jednym z największych rynków opakowań w Europie. Przemysł opakowaniowy jest wyposażony w nowoczesne środki produkcji oraz najnowsze technologie, a oferta producentów opakowań jest w pełni konkurencyjna na rynkach zagranicznych.
Z obliczeń Polskiej Izby Opakowań wynika, że w gronie wszystkich opakowań dostępnych na rodzimym rynku prym wiodły wykonane z tworzyw sztucznych (36,8%). Na te z papieru i tektury przypadło 32,1%, z metalu 14,2%, ze szkła 13,2%, a na pozostałe (głównie drewniane) ? 3,7%. Struktura zużycia opakowań była w 2012 roku w Polsce podobna do tej panującej w innych europejskich państwach. Tam również opakowania z tworzyw cieszyły się największym uznaniem (w Niemczech ich odsetek wyniósł 39,2%, a we Francji 36,2%). Wyjątkiem była tylko Rosja, w której utrzymała się przewaga opakowań z tektury i papieru (38% wobec 32% dla opakowań tworzywowych). W przemyśle opakowań w Polsce działa obecnie około 7 000 przedsiębiorstw, z tego liczących się na rynku jest około 4 300. W tej liczbie około 2 300 to producenci, około 1 200 to podmioty świadczące usługi opakowaniowe lub obsługujące przemysł opakowań, a około 800 zajmuje się dystrybucją.
W firmach tych zatrudnionych jest około 200 000 osób. Specyfiką polskiego przemysłu opakowań jest stosunkowo wysoki stopień koncentracji produkcji. Około 300 spośród 2 300 producentów zaspokaja 70% potrzeb krajowego rynku opakowań. Spośród dużych międzynarodowych koncernów i grup kapitałowych w Polsce obecne są m.in.: CAN PACK, Ball Packaging Europe, STORA ENSO, MONDI, SMURFIT KAPPA, Constantia, TETRA PAK, OWENS ILLINOIS czy International Paper. Ich oferta jest uzupełniania przez firmy o rodowodzie krajowym, w większości małe i średnie, występujące często także w roli kooperantów.
Utylizacja opakowań drewnianych
Na tym tle ilość produkowanych opakowań drewnianych wygląda raczej skromnie, jednakże najistotniejszymi argumentami przemawiającymi za ich użytkowaniem są bezproblemowa utylizacja i późniejsze wykorzystanie materiału.
Opakowania drewniane występujące w obrocie to różnego rodzaju skrzynie, skrzynki, klatki i łubianki,
a także palety drewniane (od 2004 r. palety nie są objęte obowiązkiem recyklingu). Poza opakowaniami wykorzystywanymi w eksporcie, duża część opakowań drewnianych to opakowania wielokrotnego użytku,
o różnym okresie użytkowania. Ilość odpadów poużytkowych z opakowań drewnianych wynosi około
500 000 Mg, z czego około 80% to odpady z palet drewnianych.
Aktualna struktura i dotychczasowe trendy w zużyciu opakowań drewnianych pozwalają przewidywać, że ilość ta w najbliższych latach nie ulegnie większym zmianom. Od kilku lat zużycie jest bowiem ustabilizowane, natomiast wzrastają produkcja i eksport palet oraz skrzyń.
Drewno z zużytych opakowań i palet drewnianych to różnego rodzaju listwy i deski, które mogą być wykorzystane jako materiał do produkcji małych wyrobów drzewnych, płyt pilśniowych lub wiórowych lub masy celulozowej. Drewno poużytkowe, jeśli nie zawiera gwoździ oraz nie jest silnie zabarwione czy impregnowane, może być wykorzystane do produkcji płyt czy mas celulozowych. Te formy przetwórstwa wymagają selektywnej zbiórki drewna poużytkowego. Takiego systemu w Polsce praktycznie nie ma. Drewna poużytkowego często używa się w gospodarstwach domowych jako opał. Może być oczywiście wykorzystane również do spalania z odzyskiem energii. Sposobem unieszkodliwienia odpadów drewnianych jest także kompostowanie, jednak ze względu na przydatność drewna do recyklingu materiałowego czy odzysku energii, nie jest to sposób zalecany. Trudności
w recyklingu tego rodzaju odpadów wynikają przede wszystkim z ich rozproszenia i konieczności usunięcia zanieczyszczeń metalowych.
To jest tylko fragment artykułu. Pełną treść znajdziesz w czasopiśmie „Przemysł drzewny” nr 1/2015