Rynek recyklingu drewna poużytkowego w Polsce rozwija się powoli. Pionierem tej branży jest firma 3Spare, istniejąca na rynku od ponad siedmiu lat. Motorem jej rozwoju jest współpraca z wytwórcami odpadów oraz dostawy odzyskanego surowca poużytkowego do ponownego wykorzystania w produkcji płyt drewnopochodnych.
Nowoczesna linia do recyklingu drewna poużytkowego, zlokalizowana w Wieruszowie, pozwala
na odzysk materiałowy ponad 100 000 ton ?drewna poużytkowego? rocznie. ? Jako pierwsi w Polsce uruchomiliśmy innowacyjną, w pełni zautomatyzowaną instalację do przerobu odpadów drzewnych, zdolną do przetwarzania na skalę przemysłową odpadów meblarskich, opakowaniowych i gabarytowych oraz odzysku zawartych w nich materiałów drzewnych, metali i innych składników nadających się do powtórnego technologicznego wykorzystania ? zaznacza Sebastian Dźwig, dyrektor wykonawczy 3Spare.
24 h na dobę
Zakład pracuje całą dobę przez siedem dni w tygodniu. Trafiają do niego odpady z całej Polski, zarówno wstępnie przesortowane przez zakłady usług komunalnych, jak również odpady budowlane, z fabryk mebli oraz opakowania drewniane. ? Tak naprawdę nie skupujemy odpadów drzewnych, tylko oferujemy rodzaj usług o charakterze wzajemnym ? mówi Sebastian Dźwig. ? Zdejmujemy z barków firm problemy związane z utylizacją odpadów, odbieramy je na nasz koszt i wystawiamy dokumenty potwierdzające przyjęcie odpadu do recyklingu, zgodnie z obowiązkami nałożonymi na przedsiębiorców w Ustawie o odpadach. Płacona przez nas cena za odpad jest tylko jednym z elementów tej usługi, często nie najważniejszym.
Odpad czy wciąż surowiec?
W nomenklaturze odpadów znajduje się kilka takich, w których znajdziemy surowiec drzewny do produkcji zrębki: opakowaniowa (150103), drewno budowlane (170201), odpady przetworzone (191207), odpady pochodzenia komunalnego (200138 i 200307), odpady z przetwórstwa drewna i płyt (030105) oraz odpady produktów uszkodzonych (160306). ? Musimy jednak odróżnić odpad czysty [patrz: apla], który nadaje się do recyklingu, wyprodukowania zrębki i następnie użycia jej np. w produkcji płyt meblowych, od odpadu drzewnego, który jest nasycony szkodliwymi substancjami. Takich odpadów nie wykorzystujemy, gdyż nie zajmujemy się utylizacją. Posiadana przez nas linia oczyszczania pozwala na oddzielenie od drewna wtrąceń (minerałów, metali czy plastiku), ale nie pozwala na oddzielenie od drewna zanieczyszczeń szkodliwymi substancjami ? zaznacza Sebastian Dźwig.
SELEKCJA DREWNA
Dlatego też, zanim drewno trafi do recyklingu, przechodzi szczegółową identyfikację i selekcję. W trakcie przyjmowania odpadów na terenie zakładu są one mierzone (ustalana jest ich masa oraz objętość) oraz oceniane pod kątem minimalnych wymogów jakościowych (np. w celu stwierdzenia czy w dostarczonej masie nie znajdują się wtrącenia substancji niebezpiecznych). Następnie drewno jest rozdrabniane w elektrycznym recyklerze ? największej tego typu maszynie działającej w Polsce. Rozdrabnia on elementy na wstępne frakcje i przeprowadza wstępną separację metali. Nawet bowiem w drewnie poużytkowym zakwalifikowanym do I grupy tzw. drewna czystego, mogą znajdować się ciała obce, tj. gwoździe, śruby, zszywki. ? Już na tym etapie bardzo dbamy o to, by drewno, a potem zrębki nie nabrały wilgoci, gdyż woda jest doskonałym nośnikiem piasku, który nie tylko niszczy noże rębaka, ale jest też niepożądany przez odbiorcę końcowego ? zaznacza Sebastian Dźwig. W wyniku rozdrobnienia surowca powstaje tzw. frakcja drobna, czyli kawałki materiału drzewnego o rozmiarach porównywalnych ze zrębkami i trociną.
SORTOWANIE
Po rozdrobnieniu, zrębki trafiają na wieżę o wysokości 26 metrów, odpowiadającej 6-piętrowemu budynkowi. Tu zespół sortowników dzieli surowiec na frakcje, które są poddane dodatkowemu oczyszczaniu. Z uwagi na fakt, iż surowiec finalny musi być całkowicie wolny od zanieczyszczeń, przechodzi on przed opuszczeniem wieży sortowniczej przez układ kilkunastu separatorów metalu, plastiku, folii oraz zanieczyszczeń mineralnych. Po przejściu przez wieżę odzyskane drewno może być użyte w produkcji płyt wiórowych.
? Przeszło 90% produktów wytwarzanych w ramach naszej działalności znajduje efektywne wykorzystanie jako pełnowartościowy materiał w zastosowaniach przemysłowych. Głównym produktem jest zrębka recyklingowa, z której następnie powstają np. płyty wiórowe, a z nich meble czy elementy wykończenia wnętrz ? podkreśla Sebastian Dźwig, który jest niezwykle zaangażowany w promocję recyklingu drewna poużytkowego. Jego zdaniem ten proces powinien zastąpić niekontrolowane spalanie drewna poużytowego.
Wiatr i woda zamiast biomasy
? Spalając odpady drzewne, trwoni się cenne zasoby naturalne, które mogą być zastąpione innymi, zdecydowanie bardziej ekologicznymi źródłami, jak np. energia wiatrowa czy też gaz ziemny ? tłumaczy. ? Poza tym znakomita większość odpadów drzewnych, np. pochodzących z meblarstwa czy budownictwa, zawiera dodatkowe składniki, tj. kleje, impregnaty, okleiny sztuczne, lakiery, farby oraz podobne substancje, których spalanie poza specjalnie do tego celu przeznaczonymi instalacjami powoduje emisję do atmosfery szeregu zanieczyszczeń. W Polsce w ciągu roku wytwarza się około 3 mln mp poużytkowych odpadów drzewnych i to tylko z wymiany opakowań, okien, drzwi i mebli. Ilość ta stanowi znaczną część rocznego pozyska pozyskania drewna okrągłego w Polsce. Recykling wyrobów wyprodukowanych z zastosowaniem drewna może być jednym ze sposobów zachowania ekologicznych, społecznych i gospodarczych funkcji lasów. Zagospodarowanie odpadów drzewnych jest pożądane nie tylko z wyżej przytoczonych względów gospodarczych, społecznych i ekologicznych. Konieczność ich przerobu przed ostatecznym składowaniem wynika z prawa obowiązującego w UE i w Polsce.