W 2020 r. wyprodukowano na świecie – głównie w Europie – ponad 236 000 m3 ThermoWood, wynika z najnowszego raportu International Thermo-Wood Association. To o 15% więcej niż rok wcześniej. W ciągu dekady wielkość produkcji drewna modyfikowanego termicznie wzrosła ponaddwukrotnie – z 93 000 m3. Liderem w tej dziedzinie pozostają Skandynawowie, którzy opatentowali technologię ThermoWood.
Już skandynawscy Wikingowie wiedzieli, że poddając drewno działaniu bardzo wysokich temperatur (opalając je w ognisku) zmienia się jego struktura chemiczna i w ten sposób budowali trwałe łodzie gotowe do dalekich podróży.
W latach 30. XX wieku prowadzono badania naukowe w zakresie termicznej modyfikacji drewna m.in. w Niemczech
(przez Stamma i Hansena), później także we Francji, Stanach Zjednoczonych i Holandii.
Jednak pionierem przemysłowego sposobu modyfikacji termicznej drewna okazali się Finowie z VTT (Centrum
Badań Technicznych Finlandii), którzy w latach 90. ubiegłego wieku opracowali technologię obejmującą podgrzewanie
materiału drzewnego do wysokiej temperatury i konserwowanie go w parze wodnej. W efekcie powstał – chroniony
znakiem towarowym – ThermoWood.
Gatunki drewna
Procesowi modyfikacji termicznej można poddać w zasadzie dowolny gatunek drewna. Jednak względy ekonomiczne powodują, że najczęściej wykorzystywane jest drewno stosunkowo tanie, dostępne w dużych ilościach. Na przestrzeni lat sytuacja na rynku podaży drewna zmieniała się i o ile jeszcze na początku tego wieku w strukturze
termowanego drewna aż 11% stanowiło drewno brzozowe, a 9% drewno osiki, to obecnie są one niemal nieobecne
w przemysłowej termomodyfikacji drewna.
W 2020 r. dominującym gatunkiem (52%) była sosna (20 lat temu było to 38%) oraz świerk (40%).
Technologia
Najbardziej rozpowszechnioną metodą powstawania termodrewna jest fińska technologia polegająca na termohydrolizie surowca przy temperaturze 150-240°C w parze wodnej, przy ograniczonym dostępie
powietrza. Z drewna poza wilgocią usuwane są także polisacharydy, wpływające na jego rozkład.
Obróbka termiczna drewna trwa od 24 do 46 godzin i podzielona jest na trzy główne etapy. W pierwszej fazie, trwającej od dwóch do czterech godzin, drewno ogrzewane jest do temperatury 100°C.
W kolejnej fazie suszy się je do poziomu wilgotności 0%. Następny etap, trwający od sześciu do dziesięciu godzin, polega na nagrzewaniu drewna do temperatury 180-220°C. Podczas tego etapu powietrze w komorze zostaje zastąpione parą przegrzaną. Potem następuje trwająca 6-10 godzin faza stabilizacji przy jednoczesnym
obniżeniu temperatury, podczas której drewno zostaje nawilżone do 4-6%. Ostatnim etapem jest chłodzenie
drewna trwające 4–6 godzin.
Cały artykuł przeczytasz w wydaniu 4/2021. Możesz go kupić w naszym sklepie:
