Podejmując prace konserwatorskie, spotykamy się zarówno z różnym stopniem zużycia podłóg, jak i z różnym ich przeznaczeniem (muzea, obiekty użyteczności publicznej, obiekty mieszkaniowe). Planując nasze prace musimy podjąć najtrudniejszą decyzję dotyczącą stopnia ingerencji w substancję zabytkową, przy czym działania muszą uwzględniać ? tam gdzie to możliwe ? współczesne wymagania w zakresie bezpieczeństwa i dogodności użytkowania. Wobec tego musimy się skupić na dwóch zagadnieniach ? stanie podbudowy podłogi (legary, podciągi i/lub podkład pod podsypkę piaskową) oraz stanie warstwy wierzchniej ? istotniejszej ze względów historycznych i estetyczno-wizualnych.
Badania zabytkowych podłóg przeprowadzone w południowo-wschodniej Polsce dotyczyły 76 pomieszczeń z 21 obiektów, pochodzących z XIX wieku. Były to podłogi Zamku w Łańcucie, pałacu w Kozłówce, Zarzeczu i Przeworsku, Pałacu Biskupów Przemyskich w Krośnie, Pałacyku Myśliwskim w Julinie oraz podłogi dworów: w Bieździedzy, Boguchwale, Dydni, Falejówce, Hyżnem, Komborni, Kopytowej, Tarnowcu, Niwiskich, Przewrotnem, Uhercach Mineralnych, Witkowicach, Wydrnej i Żarnowcu, oficynie dworskiej w Kolbuszowej oraz plebanii w Ostrowach Tuszowskich. Ponieważ konserwacja podłóg drewnianych w wymienionych obiektach związana jest z konserwacją konstrukcji drewnianych, szczególną uwagę zwracano na fazę diagnostyki oraz ocenę skuteczności zaproponowanych technik naprawczych. Koniecznym było postępowanie zgodne z przyjętymi aktualnymi wytycznymi i normami. Działania konserwatorskie musiały być niezbędne, minimalne, odwracalne, a skuteczność stosowanych technik była udowodniona.
Planowanie ingerencji konserwatorskiej w dziedzinie konstrukcji drewnianych zostało poprzedzone działalnością badawczą. Analizie podlegały zniszczony materiał i uszkodzenia konstrukcji. Ważnych informacji o potencjalnym stanie konstrukcji dostarczyły badania historyczne, nieodzowne były testy i modele matematyczne. Zanalizowano stabilność wymiarową i rozkład naprężeń w tafli oraz funkcję warstw i złączy w konstrukcji podłogi. Zbadano elementy wybranych zabytkowych tafli posadzkowych wykonanych z drewna dębowego, jesionowego, wiązowego i sosnowego pod kątem ich właściwości chemicznych, fizycznych i mechanicznych oraz sposobu wykończenia powierzchni. Na podstawie wyników badań określono program prac konserwatorskich.
Galeria zdjęć:
To jest tylko fragment artykułu. Pełną treść znajdziesz w czasopiśmie „Przemysł drzewny” nr 2/2015