Historia klejów jest nierozerwalnie związana z historią ludzkości. Przy czym niektóre rodzaje klejów znane są od bardzo dawna, inne są całkiem nowe, ale są i takie, o których trudno powiedzieć, czy są nowe, czy jedynie nowymi odsłonami znanych od wieków środków wiążących. Istnieją zatem podstawy do postawienia tezy o powtarzalności myśli naukowej również w domenie klejów do drewna.
Cykliczność jest immanentną cechą przyrody. Wiele zjawisk możliwych do zaobserwowania w przyrodzie ma charakter cykliczny. Poczynając od cyklu słonecznego, tzn. zmieniającej się aktywności gwiazdy, poprzez obrót Ziemi wokół Słońca, obrót Ziemi wokół własnej osi skutkującej powtarzającymi się porami roku oraz cyklem dnia i nocy. Również biologia człowieka związana jest z powtarzalnością ? np. dobowy cykl snu i czuwania. Wiele chorób odznacza się cyklicznością np. cyklofrenia.
Życie cywilizacji podlega prawu powtarzalności: powstanie ? wzrost ? apogeum rozwoju ? schyłek ? zanik. Podobnie jest z myślą gatunku ludzkiego. Pewne koncepcje się pojawiają, następnie bywają zastąpione innymi, by ostatecznie powrócić w mniej lub bardziej zmienionym kształcie.
A jak jest z myślą technologiczną i historią klejów do drewna? Czy możemy przypisać im jakąś powtarzalność?
Kiedy powstał klej?
Można zadać pytanie: kto i kiedy wynalazł klej? Jest ono nieco prowokacyjne, bo kleje ?wynalazła? przyroda. W toku ewolucji roślin i zwierząt około 340 milionów lat temu na Ziemi pojawiły się pierwsze drzewa iglaste, małże i pająki. Organizmy te wytworzyły naturalne lepkie wydzieliny mogące pełnić funkcje kleju: żywice, bisior (kolagenowe ?wąsy? umożliwiające przyczepianie się do skał) czy nić pajęczą.
Pierwsze materiały kompozytowe w okresie paleolitu
Dużo później ? około 200 tysięcy lat temu ? zamieszkujący Ziemię neandertalczyk (Homo neanderthalensis) odznaczał się ciekawością świata. Obserwując przyrodę ? ptaki i ich gniazda zbudowane z trawy i gliny, owady uwięzione w kielichu rosiczki czy małe zwierzęta unieruchomione w kałużach naturalnego asfaltu ? nauczył się tworzyć pierwsze materiały kompozytowe i wykorzystywać lepkie substancje jako kleje. Dzięki tej umiejętności neandertalczycy już w okresie paleolitu zaczęli wytwarzać broń, której elementy
? np. kamienne groty włóczni ? były doklejane do styliska za pomocą lepkich żywic drzewnych, wosku pszczelego, gum roślinnych lub asfaltu.
Powszechne wykorzystywanie klejów naturalnych
Po kolejnych tysiącach lat wyewoluował obserwator jeszcze bardziej ciekawy świata i jeszcze lepszy naśladowca natury ? Homo sapiens. Owe zdolności sprawiły, że 7000?6000 lat p.n.e. dość powszechnie wykorzystywane były takie kleje naturalne jak szelak czy balsam kanadyjski na terenach obecnej Ameryki Północnej. Nieco później, bo około 2000 lat p.n.e., w manufakturach stolarskich starożytnego Egiptu stosowano już kleje zwierzęce taurokolla (gr. tauros ? byk, kolla ? klej) otrzymywane ze skór, kości, ścięgien i kopyt, kleje kazeinowe oraz kleje ze skrobi pszennej do sklejania papirusu. Innym rodzajem klejów zwierzęcych były kleje wytwarzane z pęcherzy pławnych ryb. Ówcześnie zaczęto również sięgać po kleje albuminowe, tj. kleje otrzymywane z krwi.
Pierwsze cykle w historii klejów do drewna
Kolejne wieki nie przyniosły rewolucji w palecie środków wiążących. Historyczne wzmianki
z około X wieku wskazują na stosowanie olejów w klejach mineralnych, a w XIV wieku oleje schnące stają się spoiwem w werniksach i farbach malarskich. Ale już kilkaset lat później prawo rynku sprawia, że człowiek usiłuje na nowo ?odkrywać koło? i zaczyna patentować znane od tysiącleci rozwiązania, co oznacza pojawienie się pierwszych cykli w historii klejów do drewna.