Zanim producent drewna konstrukcyjnego oznakuje swój wyrób znakiem budowlanym lub CE, musi przejść proces certyfikacji, podczas którego dokonuje się oceny zgodności zakładowej kontroli produkcji z wymaganiami zharmonizowanych specyfikacji technicznych.
Producenci i dystrybutorzy wprowadzający lub udostępniający na rynku Unii
Europejskiej drewno konstrukcyjne są zobowiązani od 1 lipca 2013 r. do spełnienia wymagań prawnych wynikających z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/211,
ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych ? tzw. Rozporządzenie
CPR. Podmioty te odpowiadają za zgodność tych wyrobów z właściwościami technicznymi zdefiniowanymi i opisanymi w zharmonizowanych specyfikacjach technicznych.
Kryterium oceny dla drewna konstrukcyjnego o przekroju prostokątnym sortowanego wytrzymałościowo jest zharmonizowana
specyfikacja techniczna PN-EN 14081. Z kolei prefabrykowanych elementów konstrukcyjnych łączonych płytkami kolczastymi dotyczy specyfikacja PN-EN 14250.
Ważna zmiana klas sortowniczych
Norma EN 14081, która jest obligatoryjna dla producentów drewna konstrukcyjnego o przekroju prostokątnym sortowanego wytrzymałościowo, obejmuje cały proces wytwarzania drewna
konstrukcyjnego. Zawiera informacje o tym, w jaki sposób należy znakować wyrób, oznaczać drewno stosowane do produkcji oraz obszar jego pochodzenia.
Norma składa się z czterech części, z czego pierwsza ? EN 14081-1 ? dotyczy drewna litego sortowanego metodą wizualną oraz maszynowo, a pozostałe części zawierają informacje precyzujące
wymagania dla maszynowo sortowanego litego drewna konstrukcyjnego.
EN 14081 wprowadziła normę sortowniczą PN-D-94021:2013-10 w zakresie tarcicy konstrukcyjnej iglastej sortowanej metodami wytrzymałościowymi. Na jej podstawie ustalane są
klasy sortownicze drewna: KG (gorsza), KS (średnia), KW (wyborowa) i odpowiadające im klasy wytrzymałościowe drewna . Są to ważne elementy, które należy umieścić w deklaracji
właściwości użytkowych wyrobu budowlanego.
Klasyfikacja tarcicy konstrukcyjnej zaczyna się od wymiaru przekroju poprzecznego, dzieląc tarcicę na: deski, bale, łaty, krawędziaki, belki .
W normie opisana jest szczegółowa charakterystyka każdej z klas jakości tarcicy konstrukcyjnej sortowanej metodą wizualną.
Została ona oparta na cechach strukturalnych drewna, które powinny być uwzględniane podczas sortowania wizualnego.
Na przynależność do poszczególnych klas wpływ mają takie wady, jak: sęki, ukośny przebieg włókien, pęknięcia, zgnilizna, chodniki owadzie, drewno reakcyjne, sinizna, słoistość. To ważne
elementy, które wpływają na wytrzymałość drewna konstrukcyjnego, dlatego norma podaje zakres ich występowania dla każdej z klas.
W normie określono, że wilgotność tarcicy nie powinna przekraczać 20%. Dla takiej wilgotności ustalono również gęstość minimalną sztuki tarcicy: dla klasy KW wynosi ona ? 450 kg/m3, dla klasy KS będzie to 420 kg/m3, zaś dla klasy KG: ? 400 kg/m3. Kolejnym istotnym elementem, branym pod uwagę przy klasyfikacji sztuki tarcicy do odpowiedniej
klasy wytrzymałości, są: obliny, krzywizny, krzywizny podłużne boku, wichrowatość, krzywizny poprzeczne, falistość, nierówność płaszczyzn boków, nieprostopadłość czół.
W przypadku drewna konstrukcyjnego zabezpieczonego przed atakiem biologicznym powinno ono dodatkowo spełniać warunki podane w normie EN 152228.
Norma nie dotyczy z kolei tarcicy zabezpieczonej ogniowo. Dlatego na etykietach zaznacza się, że wyrób ma naturalną odporność ogniową.
Nie ma jednej, wspólnej dla wszystkich krajów członkowskich UE normy sortowniczej. Stosowanych jest wiele zasad, które są dopuszczone pod warunkiem, że uwzględniają reguły zawarte w normie EN 14081-1. W Polsce przyjęta została metoda sortowania na wzór angielski, czyli wykonywany jest zrzut na czoło belki
Etykietowanie wyrobów
Norma EN 14081 wprowadza dwa rodzaje etykiet: uproszczoną na pakiety i rozbudowaną, tzw. handlową. W przypadku pierwszej na etykiecie muszą zostać umieszczone:
nazwa firmy, rok, w którym otrzymała certyfikat, wilgotność tarcicy ? czy jest wilgotna, czy sucha (w przypadku suchej podajemy, jaką ma wilgotność).
Etykieta handlowa jest dołączana do faktury lub zlecenia i zawiera: nazwę producenta, rok wydania certyfikatu, numer certyfikatu oraz dane jednostki, która go udzieliła, normę,
na którą ten certyfikat został przydzielony.
Kolejne wymagane elementy to: klasa wytrzymałości drewna, gatunek, faktura zakupu albo sprzedaży, wymiary. Podajemy również wytrzymałość drewna (czyli np. C24) i reakcję na ogień. Jeżeli drewno zostało zaimpregnowane środkami chroniącymi przed działaniem substancji grzybobójczych, biologicznych ? podajemy nazwę środka, stężenie i w jakimzakresie drewno jest chronione. Należy poinformować, czy zastosowano substancje niebezpieczne do impregnacji danego drewna konstrukcyjnego. Musi znaleźć się również informacja, jak stosować wyrób.
Cały artykuł możesz przeczytać w nr 1/2020.